Achtergrond

AHV Spiegelkarperproject voor de Amstelboezem

Waar?

  • De Amsterdamse Hengelsport Vereniging (AHV) is de grootste hengelsportvereniging in Nederland met circa 15.000 leden en ruim 5.000 ha water. Een aanzienlijk deel daarvan bestaat uit boezemwater: kanalen, riviertjes en vaarten met als hoofdaders: de Amstel en het Amsterdam-Rijnkanaal die beiden uitmonden in het IJ en via het Noordzeekanaal op zee uitwatert. Het AHV-SKP speelt op dit uitgestrekte boezemwater. 
  • Slechts enkele (spui)sluisjes scheiden deze boezem van het iets lager gelegen IJmeer, een gedeelte van het voormalige IJsselmeer, terwijl je naar het zuiden pas na een kilometer of 40 de eerste (schut)sluizen tegenkomt.
  • In de periode 1998-2008 zijn er in totaal circa 2.250 gefotografeerde spiegelkarpers uitgezet.
  • Hoofduitzetpunt is de Amstelkanalen in Amsterdam-zuid (circa 1.800 spiegels). 
  • Incidentele uitzetpunten waar meer dan 100 karpers zijn uitgezet zijn: 
  • Westlandgracht (Amsterdam-west) 
  • Abcoudermeer (Abcoude) 
  • Van Tienhovengracht (Amsterdam-west) 
  • Schinkel (Amsterdam-zuid)

 

Uitgezette typen spiegelkarper 

  • Valkenswaard (jaren ’90 type plus klapstaarten)
  • Valkenswaard (2000 type)
  • Valkenswaard (2001 rijentype)
  • Duitsers via Valkenswaard sinds 2000
  • Villedonners (Fransozen) 2002
  • Hongaren (2003)
  • Nieuwe Valkenswaarders (2006)
  • Franse `Kooskarpers` (2007)

 

Andere projecten die actief zijn in dezelfde (Amstel)boezem 

  • Utrecht (AUHV) sinds midden jaren ’90 ongefotografeerde uitzettingen en sinds 2005 gefotografeerd. Gemiddeld op circa 40 km verwijderd van onze uitzetpunten. (Enkele uitzetplaatsen op slechts 15 km.)
  • SKP Woerden sinds 1999 (deels gefotografeerd) Gemiddeld 40 km van onze uitzetpunten.
  • SKP Weesp e.o. sinds 2001 (volledige monitoring) gemiddeld circa 15 km van onze uitzetpunten

 

Resultaten - Aantal terugmeldingen

  • In totaal hebben de afgelopen 10 jaar bijna 90 verschillende vissers een of meer projectspiegels bij ons met foto gemeld.
  • Totaal januari 2009: circa 800 terugmeldingen van ruim 500 verschillende projectspiegels.
  • Circa 325 projectspiegels zijn niet meer dan 1 keer gemeld.
  • De rest is minimaal 1 keer gedubbeld.
  • Drie verschillende karpers werden 7 of 8 keer gemeld.
  • Geen enkele karper (uitgezet voor 2003) werd elk jaar teruggemeld.

 

Migratie en verspreiding 

  • Gemiddelde afstand van de terugmelding tot het uitzetpunt: circa 9 km.
  • Verste terugmeldingen: Huizen Gooimeer (twee stuks) circa 35 km oost van het uitzetpunt.
  • Maarssen Vecht circa 30 km zuidoost van het uitzetpunt. 
  • De Hoef Kromme Mijdrecht circa 25 km zuid van het uitzetpunt. 
  • Tussen 5 jaar en`10 jaar na uitzetting komt circa 70% van de terugmeldingen van binnen een straal van 15 km rond het uitzetpunt.
  • Circa 90% komt van binnen een straal van 25 km 
  • Circa 20% komt van binnen een straal van 5 km 
  • Per (doorsnee) indivdu loopt de afstand tot het uitzetpunt elk jaar iets op. Van circa 4 km in het eerste jaar tot circa 12 km in het 10de jaar na uitzetting.
  • Spuisluisjes houden migratie van projectspiegels beperkt tegen.
  • Schutsluizen vormen een belangrijker obstakel.
  • Slechts 5 projectspiegels werden teruggemeld van het Nieuwe Meer op slechts een paar kilometer van het hoofduitzetpunt, maar achter een schutsluis. 
  • Verrassend is de constatering dat het Amsterdam-Rijnkanaal een obstakel vormt voor migratie van projectspiegels. Zowel het oversteken van het kanaal als langere afstanden afleggen over het kanaal komt veel minder voor dan aanvankelijk werd verwacht.

 

Groei (van Valkenswaardspiegels)

  • Valkenswaarders (met uitzondering van klapstaarten) groeien de eerste twee volledige groeiseizoenen na uitzetting gemiddeld 4,0 pond, daarna één groeiseizoen 2,5 pond, en dan 1,5 pond per groeiseizoen.
  • Groeistagnatie (groei per groeiseizoen minder dan 1,0 pond) treedt op bij een percentage projectspiegels variërend van 20% tot 60% (klapstaarten) vanaf 4 jaar na uitzetting en rond de 5,5 kilo. 
  • Bij circa 75% treedt groeistagnatie op als de vis tussen de 18 en 21 pond weegt bij een lengte van 72 tot 75 cm. 
  • Grootste Valkenswaarders wegen in 2008 tussen de 25 en 28 pond bij circa 80 cm.
  • Langste Valkenswaarder is een 2000-vis van 85 cm bij 22 pond.

 

Groei (van buitenlanders) 

  • Buitenlanders groeien de eerste twee jaren gemiddeld 5,5 pond per groeiseizoen, daarna 3 jaar circa 2,5 pond en dan 2 pond.
  • Groeistagnatie (groei minder dan 1,5 pond per groeiseizoen) treedt pas op vanaf het moment dat de vis tussen de 20 en 23 pond weegt. 
  • Grootste buitenlanders wegen in 2008 tussen de 28 en 29 pond 
  • Langste buitenlander is een Duitser uit 2000 van 82 cm bij 27 pond.

 

Effecten uitzettingen 

  • In een straal van 15 kilometer rond het hoofduitzetpunt is het percentage van gevangen spiegelkarpers in de totale karpervangst sinds 1998 gestegen van 4% tot circa 40%. 
  • Er zijn gedeeltes van de boezem (tussen de 5 en 15 km van het hoofduitzetpunt) waar het percentage sinds 2006 (tijdelijk?) is opgelopen tot 80%. 
  • In een straal van 20 km is het gemiddelde percentage circa 20%. 
  • Bij bronnen van natuurlijke aanwas van verwilderde schubkarper (bijvoorbeeld IJmeer) is het percentage een stuk lager. 
  • Vlakbij het hoofduitzetpunt en naar het westen toe is de invloed vooralsnog veel minder groot en blijft het percentage steken bij hooguit 15%.

 

Aanmelden projectspiegels 

  • Spiegels melden kan bij ons dag en nacht via e-mail. Fotografeer de linkerflank: dat is als je de kop van de karper in je rechterhand houdt. Bij twijfel: twee kanten fotograferen! 
  • Je krijgt binnen een week uitsluitsel (kale vissen nemen soms wat meer tijd) over de geschiedenis van de vis. 
  • We zijn extra geïnteresseerd in spiegelkarpers gevangen op niet veel beviste boezemwateren zoals: het IJ, het Noordzeekanaal, het BuitenIJ, het IJmeer, de Vecht, het Amsterdam-Rijnkanaal en de Angstel.